„Czym sen dla ciała, tym przyjaźń dla ducha – odświeża siły.”
– Cyceron
Jak długo spać żeby się wyspać, być zdrowym, żyć dłużej?
Te i wiele innych pytań, dotyczących snu zadajemy sobie wszyscy. Jako, że w czasie całego swojego życia spędzamy średnio 20 lat na sen, to naprawdę warto się nad tym zastanowić.
Czy wiesz, że żyrafy śpią 2 godziny na dobę, a z drugiej strony nietoperze spędzają na tej przyjemności 10 razy więcej, czyli 20 godzin na dobę. Jednak zwierzęta żyjące w środowisku naturalnym dokładnie wiedzą ile czasu potrzebują na sen i kiedy powinny spać. Natomiast współczesny człowiek ma z tym coraz większe problemy. Wiąże się, to przede wszystkim ze sztucznym oświetleniem, z wykonywaną pracą, poziomem stresu i wieloma innymi czynnikami.
Klasycznie mówi się, że dorosły człowiek powinien spać 8h każdej nocy. Czy jest ktoś, kto rzeczywiście śpi regularnie, dokładnie tyle ile mówią nam podręczniki z biologii? Istnieje również teoria, że najzdrowiej i najkorzystniej jest spać 6 godzin na dobę. Jednak istnieją także badania, które wskazują na pozytywne efekty snu polifazowego, czyli snu przerywanego.
Na podstawie przeprowadzonych w Kalifornii badań (wzięło w nich udział ok. milion osób) stwierdzono, że większość śpi od 8 do 9 godzin na dobę, później jest duża grupa, która śpi od 7 do 8 godzin. Natomiast jeśli chodzi o regularność, to nie została ona uwzględniona. Wiadomo, że oczywiście może się zdarzyć, że coś nas obudzi, że nie będzie się nam chciało spać, że spotkamy się o późnej porze ze znajomymi, musimy pracować, albo o 3 rano budzi nas kot. Jednak kalifornijskie badania niczego konkretnie nie wykazują, poza tym ile mniej, więcej czasu ludzie poświęcają na sen. To trochę tak, jakby dać dzieciom ogromną ilość słodyczy i zobaczyć ile będą codziennie jeść, a następnie na tej podstawie stwierdzić jakie jest dzienne zapotrzebowanie dziecka na słodycze.
Zalecana długość snu a jego fazy
Jeśli więc chcemy poznać lepiej proces snu dobrze jest przyjrzeć się tematyce faz snu, które przedstawiają naturalny cykl zachodzący u każdego człowieka.
Sen dzieli się na dwie fazy:
- NREM (non-rapid eye movement), czyli sen głęboki, wolnofalowy. Aktywność elektryczna mózgu w tej fazie wykazuje dominację fal delta.
- REM (rapid eye movment) – sen płytki, podczas którego występują marzenia senne. W tej fazie człowiek jest w pełni rozluźniony i w ogóle się nie porusza.
- Świadomość bodźców zewnętrznych jest coraz mniejsza, pojawiają się powolne ruchy gałek ocznych, a fale alfa łagodnie przechodzą do fal delta
- Człowiek zupełnie nie reaguje na bodźce zewnętrzne (oczywiście z wyjątkiem bardzo silnych)
- W stadium 3 fale elektryczne emitowane przez mózg stają się jeszcze wolniejsze i osiągają częstotliwość ok. 2Hz
- W stadium 4 następuje przygotowanie do fazy REM, czyli powolne spłycenie snu.
Cały cykl NREM i REM trwa od ok. 1,5h do 2h. Natomiast proporcje długości trwania NREM do REM zmieniają się wraz z długością snu. REM w pierwszym cyklu może trwać ok. 15 min., a pod koniec snu ok. 40 min. To może tłumaczyć, czemu marzyciele śpią tak długo.
Co jest niezwykle istotne dla mózgu człowieka, to że w czasie snu dominują wolniejsze rytmy aktywności zwane theta i delta, a znikają beta i alfa związane z wysoką aktywnością. Dlatego właśnie sen jest tak ważny dla umysłu.
Na tej podstawie warto dowiedzieć się jak długo trwają poszczególne cykle snu u nas samych. Można to zrobić w klinice snu, lub metodami alternatywnymi związanymi z NLP.
W kolejnym artykule, lub artykułach, ponieważ temat jest niezwykle obszerny napiszę o ciekawych badaniach Roberta Ekircha, o drzemkach, oraz niezwykłych metodach snu polifazowego praktykowanych przez nielicznych. Na koniec postaram się podsumować temat odpowiedzią na pytanie, które postawiłem w tytule… c.d.n.
Chcę również Cię poinformować, że od tego wpisu będę umieszczać swoje artykuły regularnie co 2 tygodnie.
W związku z tym postaram się by były jeszcze ciekawsze.
Pozdrawiam,
Kajetan Młynarczyk
ZarzadzajCzasem.pl
Świetny artykuł na ten temat jest też tutaj: http://mozgi.pl/ile-godzin-trzeba-spac-5B19 Polecam poczytać, bo jest dużo informacji i źródeł. Niedawno ukazało się więcej wpisów na ten temat, to wyżej to tylko jeden z nich.